H ερμηνεία των συναισθημάτων στην εφηβεία
Το παιδί δυσκολεύεται να ερμηνεύσει σωστά τα συναισθήματά του, τη συμπεριφορά των ενηλίκων αλλά και την αντίστοιχη των συνομηλίκων του. Ίσως να παρεξηγεί απλά αστεία ως προσβλητική συμπεριφορά, να είναι εύθικτο και να εκνευρίζεται με το παραμικρό. Πρέπει λοιπόν ο γονείς να εξοικειώσετε τον/την έφηβο από νωρίς με την ερμηνεία και τον έλεγχο των συναισθημάτων, ξεκινώντας από τα δικά του.
Αυτό ίσως είναι και το πιο δύσκολο κομμάτι της ανατροφής, δεδομένου ότι πολλοί «μεγάλοι» δεν ξέρουν ούτε οι ίδιοι να ερμηνεύουν τους λόγους που «έχουν γενικά τα νεύρα τους», τι κρύβει ο θυμός ή πώς θα αμβλύνουν μια κατάσταση με ένταση χωρίς να καταπνίξουν τα συναισθήματά τους. Όμως το παιδί πρέπει να μάθει να «διαβάζει» τα συναισθήματα των άλλων και τα δικά του σε βάθος, γιατί από αυτή την ικανότητά του θα εξαρτηθούν οι κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις του.
Στόχοι της εφηβείας
Συναισθηματικά και διανοητικά η εφηβεία συνεπάγεται τεράστιες αλλαγές στον κόσμο του παιδιού. Στη διάρκειά της το παιδί σας:
- Θα διαχωρίσει τον εαυτό του από εσάς προκειμένου να εδραιώσει τη δική του ατομική ταυτότητα
- Θα προσεγγίζει όλο και περισσότερο τους φίλους ή τους συνομήλικους του
- Θα μάθει να ελίσσεται στις διαπροσωπικές σχέσεις σταδιακά θα ανακαλύψει το «γκρίζο» και θα αφήσει πίσω του τον ασπρόμαυρο κόσμο της παιδικότητας
- Θα μάθει να συνεκτιμά καταστάσεις, θα εξετάζει ένα ζήτημα από τη σκοπιά των άλλων και θα εξάγει συμπεράσματα από τα στοιχεία που έχει
- Χάρη στην ανάπτυξη της ανώτερης σκέψης, αντιλαμβάνεται την έννοια του μέλλοντος, αξιολογεί εναλλακτικές λύσεις και βάζει προσωπικούς στόχους
- Αρχίζει να εξασκείται σε κάτι παραπάνω από το «εδώ και τώρα». Μπορεί να παίρνει αποφάσεις
- Καθώς αναπτύσσεται, μπαίνει και στη διαδικασία επιλογών τύπου -«ποια παρέα μου ταιριάζει» ή «ποιο επάγγελμα μου αρέσει και γιατί», «ποια μουσική λέει κάτι» κ.ο.κ.
- Μέχρι το τέλος της εφηβείας θα μπορεί να αναλάβει τις υποχρεώσεις του ενηλίκου
Άλλα παιδιά ωριμάζουν γρηγορότερα και άλλα αργότερα. Όσα αργούν, νιώθουν μειονεκτικά έναντι των συμμαθητών τους, οπότε παρουσιάζουν περισσότερο στρες και συχνά επιζητούν την προσοχή με ακόμα πιο ανώριμη συμπεριφορά.
Πολλές φορές εξάλλου τα παιδιά δεν αισθάνονται έτοιμα για τις απαιτήσεις γονέων ή καθηγητών, με αποτέλεσμα σε άλλους τομείς να επιλέγουν να «μικροδείχνουν» και σε άλλους να γίνονται «μικρομέγαλα».
Καππάτου Αλεξάνδρα
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος
Συγγραφέας
www.akappatou.gr
