Υπάρχει σωστός τρόπος διαπαιδαγώγησης;

Κάθε γονιός, ανάλογα με την προσωπικότητά του, τις ιδιαιτερότητές του, την ποιότητα της συζυγικής του σχέσης και το μορφωτικό, κοινωνικό του επίπεδο μεγαλώνει το παιδί του με το δικό του ξεχωριστό τρόπο. Έτσι, οι γονείς διαμορφώνουν διάφορους τρόπους συμπεριφοράς απέναντι στα παιδιά τους, οι οποίοι -όπως είναι φυσικό- προκαλούν την αντίδραση των παιδιών, καθώς πρόκειται για μια δυναμική σχέση αλληλεπίδρασης.

Κάτι που συχνά εμείς οι μεγάλοι ξεχνάμε είναι ότι τα παιδιά έχουν από νωρίς τα μάτια τους στραμμένα πάνω μας, παρατηρούν τα πάντα και τους εντυπώνεται όχι μόνο ο τρόπος με τον οποίο τους συμπεριφερόμαστε, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο ζούμε ή φερόμαστε σε τρίτους. Κατά συνέπεια, αποτελούμε παράδειγμα προς μίμηση για τα παιδιά, κάτι που δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε. Να μην ξαφνιαζόμαστε, λοιπόν, αν είναι επιθετικά, ειρωνικά ή τρυφερά, στην περίπτωση που κι εμείς λειτουργούμε έτσι στις σχέσεις μας με τους ενηλίκους. Είναι ανώφελο να τα προτρέπουμε να φέρονται με ευγένεια ή ειλικρίνεια αν εμείς, άθελά μας, δεν κάνουμε το ίδιο μέσα και έξω από την οικογένεια.

Επειδή το παιδί συχνά δε μπορεί να εκφράσει με λόγια τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, επιλέγει να τα εκδηλώνει με τη συμπεριφορά του. Πίσω από τις δυσκολίες στον ύπνο, στη διατροφή, στις σχέσεις με τους συνομηλίκους του στο σχολείο, πίσω από την επιθετικότητα, το ψέμα, την κλοπή ή τη μεγάλη δειλία κρύβεται ίσως μια πρόκληση από την πλευρά του παιδιού για να το προσέξουμε και να αλλάξουμε τη στάση μας απέναντί του. H σωστή ενημέρωση και η ωριμότητά μας θα βοηθήσουν να μεταφράσουμε τα μηνύματα του παιδιού, αλλά και να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά μαζί του. Είναι γεγονός ότι σήμερα οι γονείς δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα θέματα ψυχικής υγείας και η ευθύνη που νιώθουν για την εξέλιξη του παιδιού τους είναι μεγάλη.

Αναζητούν το ιδανικό μοντέλο διαπαιδαγώγησης σε ιστοσελίδες του διαδικτύου, σε βιβλία παιδαγωγικής, σε συζητήσεις με γνωστούς ή σε περιοδικά για γονείς. Ένα μικρό ποσοστό καταφεύγει σε σεμινάρια και σχολές γονιών. Δηλώνουν ότι επιθυμούν να αποφύγουν τα λάθη που έκαναν οι δικοί τους γονείς στους ίδιους. Ωστόσο, μέσα από αυτή τη θεωρητική αναζήτηση συχνά δημιουργείται σύγχυση, αφού επιχειρούν να εφαρμόσουν πρακτικές που ίσως δεν τους ταιριάζουν. Απογοητεύονται, λοιπόν, κάθε φορά που ανακαλύπτουν ότι οι απόψεις τους δεν συμβαδίζουν με τους χειρισμούς τους.

Νιώθουν ενοχές σε κάθε δυσκολία και πανικοβάλλονται πιστεύοντας ότι έχασαν το παιχνίδι. Κατά συνέπεια, και παρά το γεγονός ότι έχουν καλές προθέσεις, συχνά αποδεικνύονται αναποτελεσματικοί και δημιουργούν ανασφάλεια στο παιδί με τη συμπεριφορά τους.

Καππάτου Αλεξάνδρα
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος
Συγγραφέας
www.akappatou.gr