Πως επηρεάζουν οι παρέες τους εφήβους

Συχνά οι έφηβοι θέλοντας να κοινωνικοποιηθούν, αναπαράγουν τις συμπεριφορές των συνομήλικων τους, ώστε να γίνονται αποδεκτοί και μέλη μίας συγκεκριμένης ομάδας. Για εκείνους, είναι εξαιρετικά σημαντικό να τους αποδέχονται οι όμοιοί τους, αφού αυτό τους καθησυχάζει ότι είναι εντάξει και ότι δεν κάνουν κάποιο λάθος στην συμπεριφορά τους.

Η κλίμακα συμμόρφωσης με τους κανόνες που θέτει η κάθε ομάδα ή υπο-ομάδα που συμμετέχουν ως μέλη, εξαρτάται άμεσα από την αυτό-εικόνα τους και το επίπεδο της αυτοεκτίμησής τους. Εκείνοι οι έφηβοι που θεωρούν ότι είναι λάθος, ή κάνουν κάτι λάθος, τείνουν να υιοθετούν συμπεριφορές που μπορεί και να μην τους εκφράζουν και υπό άλλες συνθήκες να αντιδρούσαν διαφορετικά στα ίδια ερεθίσματα.

Επειδή η βάση αναφοράς όλων των ανθρώπων είναι οι γονείς μας, προσπαθούμε είτε να τους μοιάσουμε και να υιοθετήσουμε τις συμπεριφορές τους, είτε να γίνουμε ακριβώς το αντίθετο με αυτό που είναι οι γονείς μας. Σε κάθε περίπτωση οι γονείς, είτε το αντιλαμβάνονται είτε όχι παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών τους.

Για το λόγο αυτό, σημαντικός παράγοντας για την συμπεριφορά των εφήβων είναι το κατά πόσο γίνονται αποδεκτοί, από τους πλέον σημαντικούς ανθρώπους της ζωής τους, δηλαδή τους γονείς τους. Όταν οι γονείς κατακρίνουν τον έφηβο για αυτό που είναι και επικρίνουν συστηματικά τις συμπεριφορές του και τις παρέες του, χωρίς να αναρωτιούνται για τις ανικανοποίητες ψυχολογικές ανάγκες του εφήβου που τον οδηγούν σε αυτές τις συμπεριφορές, τότε εκείνος επιβεβαιώνει την πεποίθησή του ότι οι γονείς τους δεν τον αποδέχονται και ταυτίζεται με ακόμα πιο ισχυρούς δεσμούς με ομάδες εκτός οικογένειας, δημιουργώντας τις δικές του «νέες οικογένειες». Γίνεται δηλαδή ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιθυμούν οι γονείς για εκείνον.

Ένας τρόπος για να αφυπνίσουμε τους εφήβους μας για την επίδραση των άλλων επάνω τους είναι να τους ενημερώσουμε για τον Jim Rohn, ο οποίος υποστηρίζει ότι είμαστε ο μέσος όρος των πέντε πιο κοντινών μας ανθρώπων και οι άνθρωποι αυτοί επηρεάζουν άμεσα όλες τις πτυχές της ζωής μας, προσωπικές, επαγγελματικές, οικονομικές, κοινωνικές κλπ. Εάν όντως συμβαίνει αυτό, τότε θα πρέπει να εξετάσουμε με προσοχή από ποιους ανθρώπους διαλέγουμε να περιβαλλόμαστε καθώς αυτοί επηρεάζουν είτε θετικά ή αρνητικά την έκβαση της καθημερινής μας ζωής και τις αντίστοιχες συμπεριφορές μας.

Στην περίπτωση των εφήβων, θα πρέπει να συζητήσουμε μαζί τους για τα όνειρά τους και πως αυτοί σκέφτονται τον εαυτό τους στο μέλλον. Στη συνέχεια να αναλύσουμε μαζί εάν υπάρχουσες παρέες και συναναστροφές τους εξυπηρετούν τους μελλοντικούς τους στόχους. Εάν οι παρέες τους δεν βοηθούν προς την κατεύθυνση που θα ήθελαν οι ίδιοι για το μέλλον τους, τότε θα πρέπει να τους βοηθήσουμε να δημιουργήσουν νέες σχέσεις και συναναστροφές που θα βρίσκονται πιο κοντά στα όνειρά τους. Ο καλύτερος τρόπος είναι να ανακαλύψουν υγιή πρότυπα σε συνομηλίκους τους ή λίγο μεγαλύτερούς τους και να εμπνέονται θετικά όταν η παρέα τους προχωρά και κατακτά τα όνειρά της. ΄Όταν ο περίγυρός μας, μας επηρεάζει θετικά τότε και εμείς ωθούμαστε προς τα πάνω, όταν όμως επηρεαζόμαστε αρνητικά τότε δεν εκπληρώνουμε όλες τις δυνατότητές μας. Όλα τα πράγματα στη ζωή είναι θέμα επιλογών και οι έφηβοι θα πρέπει να το αντιληφθούν αυτό από νωρίς.

Όσο πιο γρήγορα καταλάβουν οι έφηβοι ότι το κλειδί για να κατακτήσουν τα όνειρά τους, τα οποία συνήθως είναι άνω του μέσου όρου, είναι να κάνουν και παρέες με άτομα πάνω από το μέσο όρο, τότε θα μπορέσουν να δουν με μια πιο καθαρή ματιά τους ανθρώπους που τους περιστοιχίζουν και να αξιολογήσουν οι ίδιοι την επίδραση που έχουν οι άνθρωποι αυτοί στη ζωή τους.

Καθ’ όλη τη διαδικασία αυτή οι γονείς θα πρέπει να παραμείνουν δίπλα τους, αρωγοί και υποστηρικτές, αποδεχόμενοι άνευ όρων την προσωπικότητα των εφήβων τους, έτοιμοι να συνεισφέρουν όταν οι έφηβοι τους το ζητήσουν.

Γράφει στο efiveia.gr
Έλενα Στάμου
BA, BSc, MA, MBA, Σύμβουλος Ανθρώπινου Δυναμικού