Η σημασία της πρόωρης παρέμβασης σε παιδιά με αυτισμό, δυσκολίες μάθησης και διάσπαση προσοχής
Ένα από τα βασικά ζητήματα στη σημερινή εποχή και στο χώρο της εκπαίδευσης, είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτό συμβαίνει λόγω του ότι είναι μία σύνθετη και πολύπλευρη κατάσταση, η οποία χρίζει συγκεκριμένης και συστηματικής διαχείρισης τόσο ως προς τα παιδιά και την ανάπτυξή τους, όσο και ως προς τους γονείς των παιδιών αυτών.
Αρχικά αρκετοί γονείς βλέπουν ή υποπτεύονται κάποιες δυσκολίες, είτε ενώ το παιδί τους είναι στην προσχολική ηλικία, είτε μόλις περάσει στο στάδιο της πρωτοσχολικής ηλικίας. Συγκεκριμένα σημάδια, όπως ο ελλιπής προφορικός λόγος, η έλλειψη βλεμματικής επαφής, οι στερεοτυπίες, οι δυσκολίες μάθησης ή και μνήμης, η έλλειψη συγκέντρωσης αλλά και αρκετά άλλα στοιχεία στην ανάπτυξη ενός παιδιού, μπορεί να θορυβήσουν τους γονείς, ως προς το γεγονός ότι υπάρχει κάποια δυσκολία στην ανάπτυξη του παιδιού τους.
Αρκετοί γονείς όμως, είτε λόγω ελλιπούς ενημέρωσης και γνώσης, είτε λόγω του ότι υπάρχουν ακόμα ταμπού και στερεότυπα στην κοινωνία μας, δεν γνωρίζουν πως να κινηθούν και τι βήματα να ακολουθήσουν προκειμένου να βοηθήσουν το παιδί τους. Σε αυτή την κατάσταση, αρκετές φορές, συντελεί και η αντιμετώπιση από το κοινωνικό σύνολό, το οποίο εξακολουθεί να έχει ακόμα συγκεκριμένες αντιλήψεις και να αντιμετωπίζει με ένα ιδιαίτερο τρόπο τα παιδιά που μπορεί να έχουν μία οποιαδήποτε δυσκολία, είτε να έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Επακόλουθο αυτή της κατάστασης, είναι είτε η άρνηση των γονέων να δουν και να αντιμετωπίσουν δραστικά το ζήτημα, είτε δεν γνωρίζουν τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν για να βοηθηθεί το παιδί τους, με συγκεκριμένο και αποτελεσματικό τρόπο.
Ένα άλλο ζήτημα είναι η λανθασμένη ακόμα εντύπωση που υπάρχει και αναπαράγεται, ότι τα παιδιά στην προσχολική ή και ακόμα μικρότερη ηλικία, είναι ακόμα αρκετά νεαρά και ότι μεγαλώνοντας οι δυσκολίες αυτές θα αμβλυνθούν ή και θα εξαφανιστούν.
Η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχει λόγος πανικού από την πλευρά των γονέων και ότι όντως κάποιες μικρές δυσκολίες, με την πάροδο του χρόνου, όντως αμβλύνονται ή με τη βοήθεια των ειδικών γίνονται άκρως διαχειρίσιμες.
Υπάρχουν όμως και ζητήματα, όπως αυτό του αυτισμού, αλλά και των σοβαρών μαθησιακών δυσκολιών, τα οποία όταν απλά αφεθούν στην τύχη τους ή «κρυφτούν» κάτω από το χαλάκι, απλά γιγαντώνονται με την πάροδο του χρόνου, με αποτέλεσμα την αύξηση των δυσκολιών των παιδιών και το γεγονός ότι το άγχος και η αντίδρασή τους απέναντι στα μαθησιακά αντικείμενα, αλλά και γενικότερα τη μαθησιακή διαδικασία μεγαλώνει, το οποίο βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την αύξηση του άγχους και της ανησυχίας των γονιών ή των κηδεμόνων τους.
Εδώ και πολλά πλέον χρόνια, έχει τονιστεί η σημασία της πρόωρης διάγνωσης και παρέμβασης σε παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, έτσι ώστε να μπορέσουν να βοηθηθούν με τον πλέον κατάλληλο τρόπο και να αντιμετωπιστούν μεθοδικά και αποτελεσματικά οι δυσκολίες που υπάρχουν. Η πρόωρη παρέμβαση συντελεί στο γεγονός ότι οι δυσκολίες διαγιγνώσκονται και αντιμετωπίζονται, στα στάδια της πρόωρης ανάπτυξης του παιδιού, με τέτοιο τρόπο, ώστε να γίνεται η μετάβαση από το ένα στάδιο στο άλλο, με τέτοιο τρόπο που να τα παιδιά να έχουν κατακτήσει όλες τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες και να μπορούν να ανταποκριθούν με επιτυχία στις απαιτήσεις τη εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Ένα άλλο ακανθώδες ζήτημα είναι η στήριξη και η ενημέρωση των γονέων των παιδιών αυτών, οι οποίοι αποδεδειγμένα βιώνουν μεγαλύτερα επίπεδα άγχους και ανησυχίας, λόγω του γεγονότος ότι δεν γνωρίζουν πάντα τι ακριβώς κατάσταση αντιμετωπίζουν και με ποιο τρόπο μπορούν να ανταπεξέλθουν σε αυτή την κατάσταση. ΟΙ γονείς χρειάζεται να είναι απόλυτα ενημερωμένοι και να έχουν επίγνωση της κατάστασης που υπάρχει με το παιδί τους. Με αυτό τον τρόπο θα μάθουν να διαχειρίζονται καλύτερα τόσο τα συμπτώματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί τους, αλλά και να μπορούν να κάνουν όλες εκείνες τις αλλαγές που θα βοηθήσουν τόσο την καθημερινότητα του παιδιού τους, αλλά και των ιδίων, κατά τέτοιο τρόπο που να μπορούν να έχουν το καλύτερο αποτέλεσμα.
Εν κατακλείδι η πρόωρη παρέμβαση στην εκπαιδευτική και αναπτυξιακή πορεία ενός παιδιού που αντιμετωπίζει την οποιαδήποτε δυσκολία, η σωστή και υπεύθυνη ενημέρωση των γονέων καθώς και η στήριξή τους στην καθημερινότητα την οποία βιώνουν, είναι ζητήματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε με υπευθυνότητα και κατανόηση, ώστε να βοηθηθούν τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς τους, για να μπορέσουν να έχουν την πρόοδο και την εξέλιξη που τους αξίζει, ισότιμα και χωρίς αποκλεισμούς, σε μία κοινωνία η οποία πρέπει να συμπεριλαμβάνει και να αντιμετωπίζει όλους ισότιμα και χωρίς στερεότυπα.
Εργαστήρι Αγωγής
Ειδικός Παιδαγωγός – Σύμβουλος Γονέων
Φώτης Κανταρτζόγλου