Ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης

Η θεωρία της συναισθηματικής νοημοσύνης έγινε ευρέως γνωστή από τον Daniel Goleman. Ο Dr. Goleman, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ βρήκε μέσα από πολυετείς έρευνες ότι πέρα από τον δείκτη νοημοσύνης I.Q, με την ευρέως γνωστή έννοια (εξυπνάδα, ευφυΐα), υπάρχει και ο δείκτης συναισθηματικής νοημοσύνης, E.Q (Emotional Intelligence). Έρευνες δείχνουν ότι ο δείκτης νοημοσύνης Ι.Q συνεισφέρει μόνο κατά το 20% σε μία «επιτυχημένη» ζωή, αφήνοντας το υπόλοιπο 80% σε άλλους παράγοντες, κυρίως σε ικανότητες που σχετίζονται με την ύπαρξη συναισθηματικής νοημοσύνης.

Τι είναι όμως Συναισθηματική Νοημοσύνη (EQ);

Η μόρφωση είναι σίγουρα απαραίτητο εφόδιο για τη ζωή. Αρκεί όμως μόνο η γνώση για την άρση των προβλημάτων και τη διαχείριση όλων των καταστάσεων της καθημερινότητας; Βλέπουμε έξυπνα παιδιά να διαπρέπουν στη ζωή τους και έξυπνα παιδιά να μη βιώνουν επιτυχία και προσωπική ικανοποίηση. Γιατί; Ποια η διαφορά; Η διαφορά έγκειται και στον τρόπο που ο καθένας μας διαχειρίζεται τα εμπόδια και δε μιλάμε μόνο για γνωστική επεξεργασία, αλλά και για συναισθηματική.

Τα άτομα με συναισθηματική νοημοσύνη είναι σε θέση να αναγνωρίζουν, να εμπιστεύονται και να χειρίζονται τα συναισθήματά τους, να λύνουν προβλήματα, να έχουν αυξημένη αυτοεκτίμηση και ικανότητα μάθησης, καθώς και καλές σχέσεις με τον κοινωνικό τους περίγυρο.

Και εδώ τίθεται το ερώτημα «πως μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να αποκτήσει συναισθηματική νοημοσύνη;» Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι κάτι που μαθαίνεται και γι’ αυτό είναι σημαντικό τα παιδιά να ασκηθούν στις δεξιότητες της. Σε αυτή τη διαδικασία είναι πολύ σημαντικός τόσο ο ρόλος των γονέων όσο και των παιδαγωγών.

Παροχή βοήθειας στην Οικογένεια

Είναι σημαντικό οι γονείς να ακούν πραγματικά τα παιδιά τους. Να «ακούν» όχι μόνο τα λόγια, αλλά και τα συναισθήματα. Η έκφραση των συναισθημάτων μειώνει την ένταση που αυτά προκαλούν. Συζητήστε με το παιδί και βοηθήστε το να μάθει τον τρόπο λύσης προβλημάτων που απαρτίζεται από τα εξής βήματα:

Τι κινήσεις μπορώ να κάνω; Υπάρχουν άλλες λύσεις;
«Δοκιμή» των πιθανών λύσεων
Απόρριψη των ακατάλληλων και επιλογή της κατάλληλης λύσης (λαμβάνοντας υπόψη και τους κανόνες που ορίζει η κάθε οικογένεια)

Χρειάζεται επίσης:

Να του παρέχετε συναισθηματική σταθερότητα
Να το ενθαρρύνετε και να αναγνωρίζετε τον κόπο του
Να επαινείτε τις προσπάθειες του

Παροχή βοήθειας στο Σχολείο

Το σύγχρονο σχολείο και το εκπαιδευτικό σύστημα ως δομή οφείλει να προωθεί την συναισθηματική νοημοσύνη. Αυτό επιτυγχάνεται όταν το σχολείο:

Ενθαρρύνει περισσότερο την ομαδική συνεργασία και τη δέσμευση στους στόχους της ομάδας και όχι τον ατομικό ανταγωνισμό
Βοηθάει τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν ότι η μάθηση λαμβάνει χώρα παντού και όχι μόνο στους χώρους του σχολείου
Δίνει έμφαση στα συναισθήματα και τις σκέψεις και όχι μόνο στη λογική
Δε δίνει έμφαση αποκλειστικά σε βαθμούς και επιδόσεις

Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται:

Κοινωνικοποίηση του παιδιού
Ενεργοποίηση κριτικής και δημιουργικής σκέψης
Αγάπη για τη γνώση
Πρόληψη αρνητικών συμπεριφορών
Αύξηση προσωπικής υπευθυνότητας, αυτοσεβασμού και αυτοπεποίθησης

Το ζητούμενο είναι οι γονείς και εκπαιδευτικοί να μη θεωρούν τίποτε ως δεδομένο στις συμπεριφορές των παιδιών. Κάθε παιδί είναι μοναδικό. Δεν υπάρχει λόγος για «ταμπέλες» και κατευθύνσεις. Με υπομονή, συζήτηση και διάθεση για επίλυση ενός προβλήματος τα παιδιά όχι μόνο βρίσκουν τις λύσεις, αλλά μαθαίνουν να επικοινωνούν, να συζητάνε και να ανοίγονται τόσο στους γονείς όσο και στους εκπαιδευτικούς τους μέσα από μια σχέση εμπιστοσύνης.

(Δημοσιεύτηκε στο Paidorama.com)

Ξένες Γλώσσες
Βασσάλου – Τσακαλάκη Εύα
www.vassalou.com
info@vassalou.com