Πως θα βάλετε κανόνες στα παιδιά σας

Το παιδί σας μπήκε στην εφηβεία και όλοι αυτοί οι κίνδυνοι που υπάρχουν σε συνδυασμό με την απαίτηση του για περισσότερες ελευθερίες, σας κάνουν να θέλετε να θέσετε όρια και κανόνες.

Οι κανόνες καλό είναι να μπαίνουν πάντα έπειτα από συζήτηση. Έχει μεγάλη σημασία να διασφαλίσετε ότι ο έφηβος αποδέχεται την όλη διαδικασία και συμμετέχει. Έχοντας στη σκέψη του ότι τον ρωτήσατε και ότι η γνώμη του υπολογίστηκε θα νιώθει μεγαλύτερη υπευθυνότητα. Αυτό δε σημαίνει ότι δε θα υπάρξουν παραβιάσεις των ορίων, είναι όμως πολύ πιθανό να είναι περιορισμένες.

Θα προβληματίζεται περισσότερο προτού αθετήσει τη συμφωνία και όταν την παραβαίνει θα αποδέχεται πιο εύκολα ότι έσφαλε και θα βλέπει τις συνέπειες ως αποδεκτό και φυσικό αποτέλεσμα, χωρίς να ξεσηκώνεται «για την αδικία».

Εξηγήστε στον έφηβο ότι είναι φυσικό επακόλουθο κάθε φορά που παραβαίνει έναν κανόνα να αντιμετωπίζει και τις συνέπειες. Πείτε του ότι οι συνέπειες ισχύουν για όλους. Αν, για παράδειγμα, εσείς είσαστε ασυνεπής στις επαγγελματικές σας υποχρεώσεις, διακυβεύεται η δουλειά σας, το εισόδημά σας, η αξιοπρέπεια σας κλπ.

Χρησιμοποιείτε συστηματικά τη λέξη «συνέπειες» και όχι «τιμωρία». Έτσι ο έφηβος αντιλαμβάνεται τη σχέση αιτίας και αποτελέσματος, κατανοεί ότι φέρει ευθύνη για το πιθανώς δυσάρεστο για εκείνον αποτέλεσμα και γνωρίζει ότι είναι στο χέρι του να το αποτρέπει στο εξής με τη συμπεριφορά του. Η λέξη «τιμωρία» έχει εξωγενή χροιά και του επιβάλλεται αυταρχικά, χωρίς ο ίδιος να αισθάνεται το ρόλο του στην όλη διαδικασία.

Στις διαπραγματεύσεις των διαφόρων ζητημάτων, και κυρίως αυτών που έχουν να κάνουν με τις συναναστροφές και τις εξόδους, διαβεβαιώστε τον έφηβό σας ότι τον εμπιστεύεστε απόλυτα, αλλά ότι αντικειμενικά έχετε υποχρέωση να τον προφυλάσσετε από όσα δεν είναι ακόμη έτοιμος να αντιμετωπίσει. Εφόσον είναι ανήλικος, δυστυχώς ή ευτυχώς-εξηγήστε του- φέρετε ευθύνες για ό,τι κι αν κάνει.

Όσο κι αν σας ενοχλεί η συμπεριφορά του παιδιού σας, προσπαθήστε να μη σηκώσετε το χέρι σας. Το ξύλο στέλνει στο παιδί το μήνυμα πως είναι αποδεκτό να ελέγχεις τους άλλους με τη βία. Μπορεί, αντιστρόφως, να το κάνει να αποδέχεται τη βία των άλλων εναντίον του «για το καλό του». Εξάλλου το ξύλο δε θα αποδίδει τίποτε σε ένα, δύο χρόνια, γιατί το παιδί σας θα είναι απλούστατα πιο δυνατό από εσάς. Τι θα κάνετε τότε;

Καππάτου Αλεξάνδρα
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος
Συγγραφέας
www.akappatou.gr